Het Ishikawa Diagram, ook wel bekend als het visgraatdiagram of oorzaak-gevolgdiagram, is een visuele methode om de oorzaken van problemen te analyseren. Binnen UPD zetten we dit diagram veelvuldig in tijdens Lean en Lean Six Sigma trainingen. Het diagram helpt teams om gestructureerd oorzaken in kaart te brengen die bijdragen aan een probleem. Deze oorzaken worden gegroepeerd in categorieën zoals mensen, methoden, machines, materialen, metingen en milieu. Hierdoor ontstaat overzicht en wordt het eenvoudiger om tot gerichte oplossingen te komen.
Voordelen van het Ishikawa Diagram bij probleemoplossing
De kracht van het Ishikawa Diagram zit in de eenvoud én de samenwerking die het stimuleert. Iedereen binnen een team kan bijdragen aan de analyse, ongeacht ervaring of expertise. Het is laagdrempelig te gebruiken: een groot vel papier of whiteboard is vaak al voldoende. Door gezamenlijk oorzaken te inventariseren en visueel te ordenen, worden verbanden zichtbaar en ontstaat er draagvlak voor verbetering.
Oorzaken achterhalen met de vijf keer waarom methode
Tijdens het invullen van het diagram stellen we bij elk aangedragen punt herhaaldelijk de vraag: ‘waarom is dit zo?’. Deze methode, bekend als de vijf keer waarom techniek, helpt om onderliggende oorzaken te achterhalen. Zo voorkom je dat alleen symptomen worden opgelost en werk je aan structurele verbetering.
Toepassing van het Ishikawa Diagram in een verbeterproces
Het gebruik van het Ishikawa Diagram is geen eindpunt, maar juist een beginpunt in een groter geheel van continu verbeteren. De inzichten die je verkrijgt uit het diagram dienen als input voor gerichte verbeteracties. Vaak worden deze vervolgstappen ondersteund door aanvullende data en geëvalueerd met behulp van bijvoorbeeld de PDCA cyclus.
Ishikawa Diagram leren toepassen in de praktijk
In de opleidingen van UPD, zoals de Orange Belt, Green Belt en Black Belt in Lean, leer je hoe je het Ishikawa Diagram toepast binnen echte verbetertrajecten. Je oefent niet alleen met het opstellen van het diagram, maar leert ook hoe je met de resultaten aan de slag gaat. Het Ishikawa Diagram is daarmee veel meer dan een visueel hulpmiddel: het is een gestructureerde denkwijze die leidt tot inzicht, samenwerking en duurzame verbetering.