Gemba: waar verbetering echt begint

Op de werkvloer, de plek waar het gebeurt

In veel organisaties worden verbeterinitiatieven bedacht achter een bureau. Niet bij jullie toch? Ver weg van de plek waar het werk daadwerkelijk gebeurt. Gemba, Japans voor ‘de werkvloer’ of letterlijk ‘de plek waar het gebeurt’, is een van de kernprincipes van Lean. Het herinnert ons eraan dat de echte inzichten pas komen als je met eigen ogen ziet wat er speelt.

Wat is Gemba?

Een Gemba Walk is geen inspectieronde, maar een manier om in dialoog te gaan. Je stelt vragen, luistert, observeert en probeert te begrijpen. Waarom gebeurt dit zo? Wat belemmert de flow? Welke verspilling zien we hier terug? Deze aanpak helpt niet alleen om verbeterpotentieel te ontdekken, maar versterkt ook het vertrouwen tussen teams en leidinggevenden.

Gemba en Lean-opleidingen

Voor veel deelnemers aan een Lean Green Belt opleiding is de Gemba Walk een van de eerste momenten waarop theorie en praktijk samenkomen. Je leert niet alleen hoe je verspilling herkent, maar ook hoe je met respect voor de werkpraktijk verbeterideeën initieert. Wie zich verder verdiept via bijvoorbeeld de Lean Black Belt opleiding, leert ook hoe je Gemba Walks structureel inzet als onderdeel van organisatiebrede verbeterprogramma’s.

Gemba wordt vaak in één adem genoemd met Kaizen: samen vormen ze het fundament voor continue verbetering op de werkvloer. In de praktijk zie je dit terug in initiatieven volgens het zogeheten Gemba Kaizen, waarbij kleine, directe verbeteracties voortkomen uit wat medewerkers zelf signaleren en aandragen.

Hoe begin je met Gemba?

Gemba vraagt om een houding van nieuwsgierigheid en bescheidenheid. De antwoorden liggen vaak bij de mensen op de werkvloer: hun ervaringen bieden waardevolle aanknopingspunten voor blijvende verbetering.

Een praktische manier om hiermee te starten? Begin met drie vragen tijdens je eerstvolgende bezoek aan de werkvloer:

  • Wat gaat hier goed?
  • Waar loop je tegenaan?
  • Als jij het voor het zeggen had, wat zou je dan veranderen?

Meer leren over continu verbeteren

Wil je meer verdieping in hoe je met Gemba de juiste vragen stelt en echt inzicht krijgt in processen? Lees dan ook eens deze Pitstop Boeken met diverse superleuke verhalen uit onze praktijk van continu verbeteren. Immers, de dingen die we doen kunnen zoveel beter. Zo wordt Gemba geen methode, maar een gewoonte. Een die leidt tot echte verandering, daar waar het telt.